در طی این مقاله به عیوبی اشاره گردیده است که در طی بازرسی های متعدد در شرکت تکین کو (نمایندگی اهواز) به صورت مکرر به عنوان موارد عدم انطباق به شرکتهای نصاب آسانسور اعلام شده است، لذا شایان ذکر است که گستردگی بازرسی آسانسور و ابعاد و تنوع آن در مجال تحقیقی در این محدوده، نمی گنجد.
پیشاپیش از راهنمایی های بی دریغ جناب آقای مهندس شفیعی که در تهیه این تحقیق به اینجانب کمک و مساعدت نمودند کمال تشکر و امتنان را دارم.
گام اول : درخواست بازرسی و مدارک مربوطه
در این مرحله کارفرما در قالب شرکت طراحی و مونتاژ و نصب آسانسور درخواست بازرسی را در سیستم بازرسی آسانسور که تحت نظر موسسه استاندارد ایران است ثبت می نماید و موسسه استاندارد ایران امر بازرسی را به یک شرکت بازرسی آسانسور که دارای پروانه تایید صلاحیت می باشد محول می نماید.
کارفرما در قالب شرکت طراحی و مونتاژ و نصب آسانسور موظف به ارائه مدارک ذیل جهت بازرسی آسانسور می باشد که در ذیل به آنها اشاره شده است:
• 1. پروانه ساختمان
• 2. تاییدیه مهندس ناظر در خصوص مقاومت کافی بنای احداث شده
• 3. مدارک فنی آسانسور
• 4. بیمه نامه آسانسور با توجه به ظرفیت آسانسور
• 5. فیش واریزی در خصوص ارائه خدمات بازرسی که بر اساس تعداد توقف آسانسور تعیین می گردد .
• 6. پروانه شرکت طراح و نصاب آسانسور
• 7. تعهد در خصوص تامین ارت چاه آسانسور
(استاندارد 1-6303 بند1-1-16 و 2-16: در هنگام‌ درخواست‌ مجوز اولیه‌ برای نصب‌ آسانسور ،باید دفترچه‌ای مشتمل‌ بر اطلاعات‌ لازم‌ برای طراحی آسانسور و انتخاب‌ قطعات‌ اجرایی نصب‌ بر مبنای این‌ استاندارد ارائه‌ و مورد تأیید شركتهای خدمات‌ مهندسی ذیصلاح‌ قرار گیرد. لازم به ذکر است که این‌ دفترچه‌ یا پرونده‌ باید در هر حال‌ توسط‌ متصدی سرویس‌ آسانسور و یا شخص‌ یا سازمان‌ مسئول‌ برای انجام‌ آزمونها و بررسیهای دوره‌ای قابل‌ دسترس‌ باشد. موسسه‌ استاندارد، شخص‌ حقیقی یا حقوقی مسئول‌ انجام‌ آزمونها و بررسی های دوره‌ای را مشخص‌ میكند.)
گام دوم : ثبت آدرس و محل بازرسی و بررسی اطلاعات کلی ساختمان و آسانسور
در زمان بازرسی آسانسور ، بازرس باید نسبت به تطابق محل بازرسی با محل بازرسی قید شده در مدارک درخواست بازرسی اطمینان حاصل نماید و مشخصات آسانسور نصب شده را با مدارک ارائه شده تطبیق دهد. مواردی که در مرحله اولیه حائز اهمیت هستند عبارتند از:
• 1. نام متقاضی
• 2. نام شرکت فروشنده آسانسور
• 3. محل نصب آسانسور
• 4. شماره پروانه ساختمان
• 5. تاریخ صدور پروانه ساختمان
• 6. شماره پلاک ثبتی
• 7. نوع آسانسور
• 8. ظرفیت کابین بر اساس نفر و وزن (کیلو گرم)
• 9. تعداد توقف
• 10. سرعت حرکت آسانسور (متر بر ثانیه)
• 11. نحوه قرار گرفتن درب ها و تعداد آنها
• 12. تعداد آسانسور در ساختمان مورد نظر
• 13. نوع کاربری آسانسور : مسافر بری / مسافربر-باربر / خدماتی / ماشین بر
• 14. نوع آسانسور : کششی / هیدرولیکی / وینچی
این مورد را همیشه مد نظر قرار دهید که غالبا" مرحله بازرسی و تایید آسانسور طی یک مرحله بازرسی اتفاق نمی افتد و در بازرسی اولیه موارد عدم تطابق به اطلاع نماینده شرکت فروشنده آسانسور ( شرکت نصاب آسانسور ) می رسد و شرکت نصاب آسانسور بعد از رفع موارد عدم تطابق در خصوص درخواست بازرسی مجدد اقدام می نماید.
لذا پیش از انجام فرایند بازرسی ، باید بازرس سوابق بازرسی پیشین را در صورت وجود پیگیری نماید. (مراحل بازرسی یک آسانسور از ابتدا تا انتها توسط یک شرکت بازرسی انجام می پذیرد.)
گام سوم : وارد شدن به چاهک آسانسور و بازرسی آیتمهای مربوطه
در این مرحله در حضور نماینده شرکت طراح و نصاب آسانسور و ترجیحا" مالک یا نماینده وی (کارفرما) نسبت به بازرسی چاهک آسانسور اقدام می شود، درب آسانسور را باز کرده و با فشار دگمه طبقات فوقانی و با استفاده از کنتاکتوری که در هنگام بازرسی همراه دارید درب آسانسور را در مدار قرار داده و کابین آسانسور را به سمت طبقات بالا هدایت می کنید، این در حالی است که درب طبقه آسانسور در پایین ترین طبقه باز است و امکان دسترسی ما به چاهک آسانسور جهت آغاز فرایند بازرسی فراهم می آید.
(استاندارد 1-6303 بند 2-2-3-4-5: حركت‌ آسانسور بطور خودكار باید منوط‌ به‌ قفل‌ بودن‌ در كابین‌ باشد ، . اگرچه‌ ، عملیات‌ مقدماتی قبل‌ از شروع‌ حركت‌ میتواندانجام‌ شود این‌ قفل‌ شدن‌ باید توسط‌ یك‌ وسیلهایمنی برقی ،كه‌ با بند 14-1-2 مطابقت‌ داشته‌ باشد ، برای سیستم‌ اثبات‌ شود.)

Click here to view the original image of 600x392px.

استاندارد: چاهک(Pit)، بخشی از چاه‌ است‌ كه‌ در زیر پایین‌ ترین‌ طبقه‌ آسانسور قرار دارد.

Click here to view the original image of 600x336px.

بعد از فرستادن کابین به طبقات بالایی ، چاهک آسانسور قابل روئیت است ، پارامترهایی که در چاهک آسانسور باید مورد بررسی قرارگیرند عبارتند از:
1. اولین موضوعی که در بازرسی از چاهک آسانسور مورد توجه قرار می گیرد نحوه دسترسی به کف چاهک آسانسور است ، شما می توانید با استفاده از قراردادن پای خود بر روی سکوی ضربه گیر کابین و بهره گیری از چهار دیواری درب طبقه به داخل چاهک آسانسور وارد شوید لازم به ذکر است که برای پایین رفتن به چاهک هیچوقت از ریلهای کناری استفاده نکنید چون غالبا" آغشته به روغن و لغزنده هستند اما در صورتیکه ارتفاع چاهک آسانسور بیش از 2.5 متر بود استاندارد تمهیدات دیگری را در نظر گرفته است.
(استاندارد 1-6303 بند2-3-7-5: چنانچه‌ عمق‌ چاهك‌ از 5/2 متر تجاوز نماید ، بشرط‌ آنكه‌ طرح‌ ساختمان‌ امكان‌ آنرا بدهد ، دری نیز باید پیش‌بینی گردد. اگر هیچ‌ نوع‌ دسترسی به‌ چاهك‌ موجود نباشد باید در درون‌ چاه‌وسیله‌ ای دائمی (نردبان‌ یا پله‌) تعبیه‌ گردد تا از پایین‌ترین‌ طبقه در دسترس‌ ،رفتن‌ به‌ كف‌ چاهك‌ با ایمنی مقدور باشد . این‌ وسیله‌ نباید در مسیر حركت‌ تجهیزات‌ آسانسور قرار گیرد.)

Click here to view the original image of 600x325px.

2. كف‌ آن‌ باید صاف‌ و تقریبأ تراز باشد ، به‌ استثناء نقاطی كه‌ ضربه‌گیرهاو پایه ریلها و وسایل‌ مكش‌ آب‌ نصب‌ شده‌اند. .(استاندارد 1-6303 بند1-3-7-5)
3. وجود دو سکو ضربه گیر به منظور کابین و وزنه تعادل به ارتفاع حداقل 50 سانتیمتر .
4. کف چاهک باید تمیز و عاری از هرگونه زباله و آلودگی باشد.

Click here to view the original image of 600x262px.

5. در زمانی که کابین روی ضربه گیر فشار می آورد باید در چاهك‌ فضای كافی حداقل‌ ، برای قرارگیری مكعبی به‌ ابعاد m 0/1* m 6/0* m 5/0 بر روی یكی از وجوهش‌، موجود باشد.(استاندارد 1-6303 بند3 -3-7-5)
6. اطمینان از نصب و عملکرد كلیدی كه‌ با بازشدن‌ در چاهك‌ جهت‌ توقف‌ و نگهداشتن‌ آسانسور ،در دسترس‌ باشد، و از لحاظ‌ ایمنی حالت‌ روشن‌ و خاموش‌ كلید باید مشخص‌ باشد.(استاندارد 1-6303 بند4-3-7-5 و 7-15)

Click here to view the original image of 600x248px.

7. وجود یك‌ پریز الكتریكیی (استاندارد 1-6303 بند4-3-7-5) (استاندارد 1-6303 بند 1-6-13: تغذیه برق ‌ پریزهای مورد نیاز روی سقف‌ كابین‌ ، در اطاقهای فلكه‌ و موتورخانه‌ و چاهك‌باید از ‌ تغذیه‌ سیستم‌ محركه‌ مستقل‌ باشند. این‌ عمل‌ می تواند یا بوسیله‌ یك‌ مدار جداگانه‌ و یا از طریق‌ اتصال‌ به‌ خط‌ تغذیه‌ سیستم‌ محركه‌ قبل‌ از ورود به‌ كلید اصلی انجام‌ گیرد.)

Click here to view the original image of 600x361px.

8.بررسی وضعیت سیم کشی ها در چاهک آسانسور ( تمامی سیمهای مربوطه باید در خرطومی قابل انعطاف قرار بگیرند و داکتها باید دارای روکش بوده و تنها بر روی دیواره ها در آسانسور به کار روند.
9. بررسی وضعیت NF ها در چاهک آسانسور (استاندارد 1-6303 بند1-5-10: كلیدهای حد نهایی باید وجود داشته باشند. این كلیدها باید در نزدیكترین محل به بالاترین و پایین ترین طبقه ، بدون خطر عملكرد اتفاقی ، نصب شده و عمل نمایند. این كلیدها قبل از برخورد كابین (یا وزنه تعادل در صورت وجود) به ضربه گیر باید عمل نمایند. اثرعملكرد كلیدهای نهایی باید در خلال فشرده شدن ضربه گیرها هم ادامه داشته باشد.)

Click here to view the original image of 600x588px.

10.بررسی وضعیت آهنکشی چاه در قسمت چاهک آسانسور و نحوه اتصال به براکتها و ریلها :نصب ریلها به براكتها و به ساختمان باید به نحوی باشد كه اثرات ناشی از نشست طبیعی ساختمان یا انقباض بتن بصورت خودكار یا با تنطیم ساده، جبران نمود.حركت لقمه ها نباید باعث آزاد شدن ریل از براكتها شود.

Click here to view the original image of 600x315px.

11. بررسی وضعیت ریلها و بیس پلیت ریلها در کف چاهک آسانسور.

12. روشنایی باید توسط‌ یك‌ لامپ‌ در حداكثر 5/0 متری از کف چاهک تامین گردد. (استاندارد 1-6303 بند 5-9 : چاه‌ باید به‌ روشنایی دائمی الكتریكی مجهز باشد بطوریكه‌ در اثناء تعمیرات‌ یا سرویس‌ ، حتی زمانیكه‌ همه‌ درها بسته‌اند روشن‌ باشد . این‌ روشنایی باید توسط‌ یك‌ لامپ‌ در حداكثر 5/0 متری از بالاترین‌ و پایین‌ ترین‌ نقاط‌ چاه‌ و در میان‌ چاه‌ نیز در هر حداكثر 7 متری یك‌ لامپ‌ ، به‌ شرط‌ آنكه‌ این‌ تعداد لامپ‌ روشنایی كافی ایجاد نمایند ، تأمین‌ گردد.)

Click here to view the original image of 600x320px.

13. کف و دیواره های چاهک باید از مواد نسوز و با دوامی ساخته‌ شوند كه‌ عامل‌ ایجاد گرد و غبار نباشند. ( استاندارد 1-6303 بند 3-5) (در بسیاری از موارد دیواره ها گچکاری می شود که باید رنگ کاری بعمل آید.) و همچنین فاقد هر گونه درز باشد. (استاندارد 1-6303 بند 1-2-5)

Click here to view the original image of 600x313px.

14. در چاهک آسانسور نباید چیزی جز آنچه در خصوص عملکرد آسانسور است موجود باشد. (استاندارد 1-6303 بند 8-5)
15. زمان بازرسی در چاهک آسانسور باید اطراف درب طبقه را که در پایین ترین طبقه است را بررسی نمود و از یکنواخت بودن و عدم وجود درز در اطراف آن اطمینان حاصل کرد: (استاندارد 1-6303 بند 2-4-5: كل‌ مجموعه درهای طبقات‌ و دیواره‌ هایا بخشی از دیواره‌ ها كه‌ در سمت‌ ورودی كابین‌ قرار می گیرند بجز ناحیه‌ ای كه‌ درب‌ عمل‌ میكند ،باید بدون‌ روزنه باشند.)

Click here to view the original image of 600x339px.

16. در خصوص دربهای اتومات باید یک سینی در پایین درب طبقه در قسمت دیواره چاهک آسانسور تعبیه گردد.

Click here to view the original image of 600x320px.

17. بررسی ارت آهنکشی در صورتیکه در چاهک نسب شده باشد .(ممکن است ارت چاه در قیمت بالاسری نصب گردد.)

Click here to view the original image of 600x319px.

18. در خصوص گاورنر به کار رفته ، طناب گاورنر باید بوسیله‌ فلكه‌ ته‌ چاه‌ كشیده‌ شود، حركت‌ این‌ فلكه‌ (یا وزنـه كشنده طناب فولادی )‌ باید هدایت‌ شده‌ باشد.(استاندارد 1-6303 بند5-6-9-9) در چاهک آسانسور این فلکه و وزنه کشنده به همراه طناب قابل روئیت و کنترل می باشد. (در این مرحله هنوز قسمت اصلی گاورنر را که در موتورخانه قرار دارد بازرسی نکرده اید-به گام دوازدهم رجوع گردد)

Click here to view the original image of 600x678px.

استاندارد : گاورنر over speed Governor، وسیله‌ ای است‌ كه‌ وقتی آسانسور به‌ هر دلیل‌ به‌ سرعتی بیش‌ از مقدار تعیین‌ شده‌ می رسد ، فعال‌ شده‌ و ضمن‌ قطع‌ جریان‌ برق‌ موتور ،عملكرد سیستم‌ ترمز ایمنی را سبب‌ می شود.

ادامه دارد....